पर्सा, वीरगञ्ज । देशको प्रमुख व्यापारिक नाका वीरगञ्जमा हुण्डीको अवैध कारोबार झन्झन् मौलाउँदै गएको छ। पर्सा प्रहरीले स्रोत नखुलेको नगद २८ लाख २७ हजार रुपैयाँसहित तीन जनालाई पक्राउ गरेपछि यो सञ्जाल थप खुल्दै गएको हो। प्रहरीले हुण्डी कारोबारमा संलग्न शंका गरिएका तीन जनालाई वीरगञ्जका छुट्टाछुट्टै स्थानबाट नियन्त्रणमा लिएको हो।
पक्राउ पर्नेमा पकाहामैनपुर–२ निवासी २६ वर्षीय अनिल कुमार वर्णवाल, वीरगंज–३ आदर्श टोल निवासी २३ वर्षीय बिनितकुमार श्रीवास्तव र बारा परवानीपुर–४ निवासी ४४ वर्षीय दीपककुमार सोनार रहेका छन्।
पर्सा जिल्ला प्रहरी कार्यालयको विशेष टोलीले अनिल कुमारलाई वीरगञ्ज–१० मकालु चोकबाट ९ लाख ४७ हजार रुपैयाँसहित, बिनित कुमारलाई वीरगञ्ज–८ कृषि विकास बैंक नजिकको लिंकरोडबाट १५ लाख ८१ हजार रुपैयाँसहित र दीपक कुमारलाई वीरगञ्ज–१६ रजत जयन्ती चोकबाट ३ लाख रुपैयाँसहित पक्राउ गरेको हो।
पक्राउ परेकाहरूले उक्त रकमको विश्वसनीय स्रोत खुलाउन नसकेकोले प्रहरीले रकम हुण्डी कारोबारसँग सम्बन्धित रहेको आशंका जनाएको छ। यसै आधारमा अनुसन्धान अघि बढाइएको छ।
वीरगञ्जः हुण्डीको ‘हब’ : भारतसँगको खुला सीमामा रहेको वीरगञ्ज नेपालको व्यापारिक प्रवेशद्वार हो। यद्यपि पछिल्लो समय यो क्षेत्र हुण्डी कारोबारको ‘हब’का रूपमा चिनिन थालेको छ। सीमा क्षेत्रको सहज आवागमन, बैंकिङ प्रणालीको पहुँच नपुगेका समुदाय, छिटो सेवा प्राप्त गर्ने चाहना र कर छल्ने उद्देश्यले व्यवसायीहरूले बैंक प्रणालीको सट्टा हुण्डी प्रणाली रोज्न थालेका छन्।
हुण्डी सञ्जालका गम्भीर असरहरू: वैदेशिक मुद्राको अनौपचारिक निकासी, रेमिट्यान्स तथ्यांकमा विकृति, वित्तीय प्रणालीप्रति जनविश्वासमा गिरावट, राष्ट्रको राजस्व संकलनमा ह्रास, मानव तस्करी, लागूऔषध कारोबार र आतंकवादको वित्तीय स्रोत, बैंक प्रणालीमाथि जनताको भरोसा कम हुने खतरा ।
समाधानको उपाय : विशेष सुरक्षा निगरानी, कडा कानुनी व्यवस्था, प्रविधिको भरपूर उपयोग र जनचेतना अभिवृद्धि मार्फत मात्र यो समस्या समाधान गर्न सकिन्छ। साथै, सरकार, निजी क्षेत्र, सुरक्षा निकाय तथा अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारबीच समन्वय अत्यावश्यक छ।
निष्कर्ष : वीरगञ्जमा फैलँदो हुण्डी कारोबारले अब केवल आर्थिक होइन, सुरक्षात्मक संकटको रूप लिन थालेको छ। अब समय आइसकेको छ—सरकारले सशक्त नीति, प्रतिबद्ध कार्यान्वयन र जनसमर्थनका साथ यो छायाँ कारोबारको जरैदेखि उखेल्ने।
